cybergia.pl

Media społecznościowe oraz postępująca technicyzacja zapewniają dostęp do informacji, stymulują innowacje gospodarcze, rozszerzają ofertę edukacyjną oraz wspierają rozwój osobisty i zawodowy. Służą także jako narzędzia mobilizacji społecznej i wsparcia w sytuacjach kryzysowych. Potencjał pozytywnego wpływu tych technologii na społeczeństwo jest ogromny. Jednakże, obok tych korzyści, działania prowadzone w cyberprzestrzeni mogą także przyczyniać się do eskalacji konfliktów i wzmacniania podziałów społecznych. Zjawiska takie jak polaryzacja opinii publicznej, mowa nienawiści oraz cyberprzemoc stają się coraz bardziej powszechne w interakcjach online. Szykanowanie internetowe czy trolling to tylko nieliczne przykłady problemów, które mogą prowadzić do realnych konsekwencji w świecie rzeczywistym, wpływając na dobrostan psychiczny użytkowników i spójność społeczną.

Dezinformacja stanowi kolejne poważne zagrożenie. Jej skala globalna i wszechobecność w mediach społecznościowych sprawiają, że staje się jednym z kluczowych wyzwań dla stabilności społecznej i politycznej. Dezinformacja wpływa negatywnie na debatę publiczną, tworzy chaos informacyjny, wzmaga konflikty społeczne i podważa fundamenty zaufania społecznego. Nieprawdziwe informacje na tematy społeczne i polityczne czy też manipulacje dotyczące procesów wyborczych ilustrują, jak dezinformacja może zaszkodzić społeczeństwu oraz prowadzić do jego dezintegracji i dezorganizacji.

Aby w pełni wykorzystać korzyści płynące z technologii i jednocześnie minimalizować ryzyka związane z zagrożeniami cyfrowymi, niezbędne jest zwiększenie odporności społecznej. Istotne staje się rozwijanie umiejętności krytycznej oceny treści, które konsumujemy, oraz zdolności do rozpoznawania dezinformacji. Edukacja medialna i cyfrowa muszą stać się priorytetem dla użytkowników wszystkich grup wiekowych. Takie działania są kluczowe, aby skutecznie przeciwdziałać negatywnym skutkom związanym z korzystaniem z mediów społecznościowych, przy jednoczesnym wykorzystywaniu ich potencjału do budowania bardziej świadomego i zintegrowanego społeczeństwa. 

W odpowiedzi na te wyzwania, zainicjowano projekt badawczy pt. “Obrona tożsamości narodowej w erze cyberzagrożeń. Charakterystyka językowa treści dezinformacyjnych”, finansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu “Nauka dla Społeczeństwa II”. Projekt ten ma na celu wzmocnienie odporności społecznej na dezinformację, koncentrując się na zastosowaniu interdyscyplinarnych metod badawczych. Łączy on wiedzę z dziedzin nauk o bezpieczeństwie, językoznawstwa oraz mediolingwistyki, aby dokładnie analizować mechanizmy narracji wpływających na kształtowanie opinii publicznej oraz postaw społecznych. Celem badań jest nie tylko naukowe zrozumienie mechanizmów dezinformacji, ale także opracowanie skutecznych strategii edukacyjnych i informacyjnych, które przyczynią się do budowania społecznej odporności na manipulacje informacyjne.

Projekt “Obrona tożsamości narodowej w erze cyberzagrożeń. Charakterystyka językowa treści dezinformacyjnych” finansowany jest ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu “Nauka dla Społeczeństwa II”, nr. projektu NdS-II/SP/0381/2024/01, kwota dofinansowania: 450 938 zł, całkowita wartość projektu: 450 938zł.

Kierownik projektu: dr hab. Dorota Domalewska (Akademia Sztuki Wojennej)

Zespół badawczy: dr hab. Marta Smykała (Uniwersytet Rzeszowski), dr Piotr Lewandowski (Akademia Sztuki Wojennej), dr Dorota Miller (Uniwersytet Rzeszowski).

Okres realizacji: 2024-2027

dr hab. Dorota Domalewska–  adiunkt w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie, redaktor naczelna czasopisma naukowego Security and Defence Quarterly. Kierownik i członek zespołów badawczych w projektach naukowych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki, Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Obrony Narodowej. Autorka licznych publikacji z zakresu komunikacji strategicznej, mediów społecznościowych, społecznego wymiaru cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa społecznego.

dr hab. Marta Smykała– prof. uczelni, Instytut Neofilologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, autorka prac z zakresu lingwistycznej analizy dyskursu, szczególnie dyskursu imigracyjnego w polskiej prasie, analizy funkcjonalnej testów multimodalnych, profilowania pojęć w dyskursie oraz badań kontrastywnych. 

dr Piotr Lewandowski– adiunkt w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie. Kierownik projektów badawczych finansowanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej i Ministerstwo Edukacji Narodowej. Członek krajowych i międzynarodowych zespołów badawczych. Autor publikacji naukowych z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego, dezinformacji i bezpieczeństwa międzynarodowego. 

dr Dorota Miller– adiunkt w Instytucie Neofilologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, autorka publikacji w języku angielskim, polskim i niemieckim z zakresu lingwistycznej analizy dyskursu, dotyczących perswazji, wartościowania, emocjonalności oraz strategii argumentacji multimodalnych narracji medialnych.